Kiedy spór toczy się przed sądem
Mediacja sądowa jest inicjowana na podstawie postanowienia sądu, który może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania. Strony mogą sprzeciwić się mediacji w terminie tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia postanowienia kierującego do mediacji.
Jeżeli strony nie dokonały wyboru osoby mediatora, sąd, kierując strony do mediacji, wyznacza mediatora mającego odpowiednią wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji w sprawach danego rodzaju.
Kierując strony do mediacji, sąd wyznacza czas jej trwania na okres do trzech miesięcy. Na zgodny wniosek stron lub z innych ważnych powodów termin na przeprowadzenie mediacji może zostać przedłużony, jeżeli będzie to sprzyjać ugodowemu załatwieniu sprawy. Czasu trwania mediacji nie wlicza się do czasu trwania postępowania sądowego.
Z przebiegu mediacji, bez względu na jej wynik, sporządza się protokół, w którym oznacza się miejsce i czas przeprowadzenia mediacji, a także imię, nazwisko (nazwę) i adresy stron, imię i nazwisko oraz adres mediatora, a ponadto wynik mediacji. Protokół podpisuje mediator. Jeżeli strony zawarły ugodę, zamieszcza się ją w protokole lub załącza do niego. Przez podpisanie ugody strony wyrażają zgodę na wystąpienie do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie, o czym mediator informuje strony.
Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem.
Mediator może przeprowadzić posiedzenie mediacyjne przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość, jeżeli strony wyrażą na to zgodę.
Kiedy sprawa nie została jeszcze skierowana na drogę postępowania sądowego
Mediacja pozasądowa jest inicjowana na podstawie umowy między stronami, bez konieczności angażowania sądu. Strony mogą samodzielnie zgłosić sprawę do mediacji, korzystając z usług dowolnego mediatora.
Przystąpienie do mediacji pozasądowej, podobnie jak w mediacji sądowej, jest dobrowolne i wymaga zgody obu stron.
Strony kontaktują się z wybranym mediatorem, który ustala termin i miejsce spotkania. Mediator wyjaśnia zasady mediacji i prowadzi sesje (posiedzenia) mediacyjne, które mogą obejmować zarówno wspólne spotkania, jak i indywidualne rozmowy z każdą ze stron. Koszty mediacji umownej są ustalane indywidualnie. Mediacje umowne nie są ograniczone w czasie.
Ugoda może być zatwierdzona przez sąd bez względu na to czy jest prowadzona na podstawie postanowienia sądu czy umowy o mediację.
***